De kerk blijft wel bestaan. Evert te Winkel juicht het nieuwe initiatief van jonge predikanten om echt en zonder schroom over God te spreken. Juist omdat het manifest niet erg nieuw of vernieuwend is.
Evert te Winkel
De kerk was er honderd jaar geleden al, duizend jaar geleden zelfs. Over honderd jaar is deze er ook nog wel. Veel wat oudere theologen zullen glimlachen om de jonge theologen die de noodklok luiden. En ze hebben in zekere zin gelijk, de kerk verdwijnt, ook in een tijd waarin de kerken leeglopen, niet zomaar. Maar er is alle reden om naar het manifest van een groep jonge theologen te luisteren.
Er is vrijwel altijd een trend van rechtlijnigheid naar vrijzinnigheid, kort gezegd. Uiteindelijk kan je wel je leer proberen over te dragen, maar de ervaring breng je niet over. En woorden alleen, hoe mooi ook, zorgen niet voor geestdrift. Diepgevoelde idealen wel. Daardoor verliest de orthodoxie steeds terrein, want iedereen kan mededogen voor de zwakkeren van de samenleving voelen, hun leven is nabij het onze. Maar God. God is niet zo nabij. God is steeds buiten onze belevingswereld. Geloof kalft dus af. Steeds opnieuw.
Steeds opnieuw moet er dus een groep jongere theologen opstaan om terug te keren naar de orthodoxie. Terug naar het geloof. Steeds een nadere reformatie. Het is een terugkeer van deze jonge dominees naar een nieuwe eenzijdigheid. Een eenzijdigheid waarin het draait om God:
“Er wordt van ons verwacht te preken over licht, liefde en liturgische kleuren, waar wij het concreter over God willen hebben. En als we het over God mogen hebben, moeten we dat doen binnen vaste kaders en 17e-eeuwse vormen. Als predikant wordt er van ons verwacht ons te bewegen binnen een vastomlijnd takenpakket van verjaardagsvisites, gemeenteavonden en vergaderingen, waarbij het missionair kerk-zijn beperkt is tot de jaarlijkse rommelmarkt.”
Natuurlijk gaat het niet alleen maar om God. Het gaat ook om God. Maar ook om mensen. En om kerken. En om verlichting. Om genade, maar ook om werken. Laten we er niet omheen draaien, als de stijle orthodoxie van deze jonge predikanten de absolute overhand krijgt is er ook niet veel meer aan. Blijft er juist van de boodschap van de bijbel weinig meer over. De christelijke leer is zeer veelomvattend, de leer van de bijbel eveneens. Het is ondenkbaar dat één groep theologen deze zomaar zou kunnen vertegenwoordigen. Het is daarom nodig dat er steeds een beweging richting vrijzinnigheid is en de orthodoxie daar steeds opnieuw tegen in het geweer komt. Beide zijn nodig om de kerk levend en krachtig te houden.
6 reacties op “Doorgaande hervorming”
Ik snap niet hoet je kunt veronderstellen dat er geen risico is dat de kerk verdwijnt als zelfs Jezus de vraag ‘zal ik nog geloof vinden als ik terug kom?’ stelt. Bedient Jezus zich hier slechts van retoriek?
Ik merk dat ik een andere gevoelswaarde heb bij woorden als ‘orthodoxie’ en ‘vrijzinnigheid’, maar dat heeft wellicht ook te maken met het katholieke paradigma. Orthodoxie is bij uitstek het ‘midden’ te noemen, de koers die het magisterium op doctrinair terrein vaart, in feilbare en onfeilbare zin. Dat is niet zozeer een ‘enkele’ leer alswel een bepaalde bandbreedte. De vrijzinnigheid in de katholieke Kerk valt daar, leerstellig gezien, buiten. Dat maakt een persoon die dit aanhangt niet persé minder katholiek, dat gaat nl. primair over trouw. Orthodoxie staat ook voor volheid. De vrijzinnigheid is meer eenzijdig, politiek gericht, de liturgie is horizontaler. Men kan ook aan de rechterkant ‘overboord’ gaan, je kan dan denken aan de SSPX of aan het sedesvacantisme. Daar vind je een éénzijdige benadrukking van de leer, en in die zin ook weer niet, omdat leer, leven, liturgie en spiritualiteit per definitie in elkaars verlengde horen te staan.
Je stelt overigens dat de Kerk dit wel zal overleven en dat is ook zo, maar deze groep heeft het specifiek over de PKN en daar kon het wel eens anders voor liggen ben ik bang.
Evert, volgens mij plak je op het Dominee 2.0 manifest te makkelijk het etiketje orthodox. Ze willen niet terug naar de bronnen en de oude leer, ze protesteren ook tegen staande orthodoxe praktijken. “En als we het over God mogen hebben, moeten we dat doen binnen vaste kaders en 17e-eeuwse vormen.”
De ondertekenaars zijn ook niet alleen de gereformeerde bonders, maar ook mensen van Op Goed Gerucht bijvoorbeeld, een toch enigszins vrijzinnig clubje.
Het gaat mijns inziens vooral om vernieuwing, maar feitelijk is het manifest nogal vaag en is niet duidelijk wat ze nu precies zouden willen.
@Bram van Dijk
Grappig. Ik vond het inderdaad nogal orthodox overkomen, de hoofdredacteur van VolZin, mijn hoofdredacteur momenteel dus, vond leek het juist vrijzinnig, terwijl ik in ik meen Het Goede Leven ook iemand tegenkwam die het orthodox vond. Blijkbaar is het manifest onduidelijk of heel geschikt voor cherry picking 😉
[…] intellectuelen die een domgehouden publiek preken voorhouden die het niet begrijpt. Het manifest Dominee 2.0 roept juist terecht op om op zoek te gaan naar een manier om jongeren aan te spreken, in plaats van […]
[…] al over Dominee 2.0 op de website van VolZin website, hier en hier en op Vrijzinnig Evangelisch: hier. Share this:E-mailFacebookTwitterDiggVind ik leuk:LikeBe the first to like this. Dit bericht […]