Evangelisch en oecumenisch gaat niet samen

Evert te Winkel

Een van de sessies van het Global Faith Forum begon met het volgende liedje: “Father Abraham had many sons, many sons had father Abraham … .” Een van de evangelische prominenten die naast mij stond (zegt de verslaggever van Christianity Today) deed echter niet mee, naar hij later verklaarde deed hij dat omdat hij niet kon beslissen of dat het zingen van dit liedje samen met moslims en joden zou betekenen dat hij ook samen met hen aanbad, en hij niet zeker wist of ze samen mochten aanbidden.

Tijdens de conferentie komen joden, moslims en christenen bij elkaar. Er is niets typisch christelijks, joods of islamitisch aan dit liedje over Abraham. Het is vooral een evangelisch liedje over Abraham, waar de meeste gelovigen raar tegenaan kijken, met al deze armgebaren. Wat is het nu dat je bereiken wil met een interreligieuze conferentie? Natuurlijk hoef je niet de standpunten of het geloof van de andere religies over te nemen. Maar als de mensen van de andere religies al zo ver gaan om een gek evangelisch liedje mee te zingen (want laten we wel wezen, meer dan dat is het niet), waarom moet dan een juist de evangelische persoon niet mee zingen?

Is dit het nieuwe evangelische arrogantie? Ze meenden al de waarheid in pacht te hebben, maar willen nu ook die ‘waarheid’ voor zichzelf houden. Als er al begrip is van anders-gelovigen, dan doen ze niet anders dan hun stinkende best de ruiten van dat begrip in te gooien. De ongelovige bestaat namelijk niet voor de evangelische. De evangelische heeft genoeg aan zijn God, en aan zichzelf. Beter misschien, genoeg aan God Zelf. De evangelische is het middelpunt van het eigen universum. Als er staat dat God de wereld liefheeft, dan voelt de evangelische gelijk de lust voor zichzelf opkomen, God houdt zo vééél van MIJ! God is liefde, dan moet God MIJ wel ontzettend liefhebben. God maakt toch speciaal voor MIJ een plekje in de hemel (eraan voorbijgaande dat er stelselmatig gesproken wordt van een nieuwe aarde), dan moet God dat plekje wel volledig aan mijn verlangens laten voldoen, want het is toch MIJN hemel. Grote God, wat een onzin toch weer!

Grote God, als God soeverein is, hoe kan een mens dan denken meer te zijn dan God? Omdat God zijn zoon naar de aarde stuurde, zoals de orthodoxe theologie dat voorschrijft? Maar als God dat inderdaad  doet, waarom zou dat niet zijn omdat hij dat wil? Als een evangelische eerlijk is gaat het vaak helemaal niet over God. Het gaat om jezelf. De toespraak van Bob Roberts, organisator van het congres, maakt in dat opzicht veel duidelijk:

“IK ben een evangelische christen. IK geloof in de bijbel. Ik geloof dat Jezus is de zoon van God, dat hij stierf voor MIJN zonden, dat hij opnieuw zal komen.” Daarna voegt hij eraan toe dat hij niet geïnteresseerd is in een algemene overeenstemming tussen denominaties of interreligieuze dialoog. Dat zou het afzwakken van elkaars geloof zijn tot een soort universele sentimentele godsdienst, volgens Roberts. En dan is Roberts nog een opvallend progressieve geest in zijn denominatie, waar het niet normaal is om naar moslims te luisteren, slechts om met hen te spreken met het doel hen te bekeren.

Daarmee maakt het ook veel duidelijk, namelijk dat Roberts niet honderd procent op het de evangelische weg meer is. Waar Roberts namelijk naar toe wil is een luisteren naar elkaar zonder perse te moeten overtuigen. Elkaar liefhebben en helpen, meer dan elkaar de boot uit vechten. Een streven waar weinig op tegen valt te hebben. Juist daarin laat Roberts iets zien van wat de evangelischen kwijt zijn geraakt, namelijk ondoelmatige liefde. Liefde dient geen doel, want dat kan liefde niet. Liefde dient dus niet om je aantal bekeerlingen te vergroten en zo je ster als God te doen rijzen in de evangelische wereld.

Net als Abraham, nieuwe wegen bewandelen, nieuwe mensen leren kennen, nieuwe inzichten opdoen en wandelen met God, zoals God leidt, met vallen en opstaan. Niet arrogant, maar bescheiden. En uit liefde vele kinderen voortbrengen, zodat wij nu kunnen zeggen. Vader Abraham had vele kinderen, en ik ben een van hen…

http://www.youtube.com/watch?v=C7I39Ow4Tkk