Categorieën
Cultuur

Bent u strenggelovig?

engel, evert te winkel
Toont dit lichtspel een engel? Foto: archief Evert te Winkel

Ja. Ik weet niet precies wat streng is of niet en ik vind het onderscheid om eerlijk te zijn een beetje raar. Waar je vermoedelijk op doelt met ‘streng’ is dat er veel niet mag. In dat geval zou ik de overheid streng noemen en iedere kerk soepel. Maar:

Ik denk dat juist de kerk morele oordelen niet uit de weg moet gaan. In het postmodernisme, dus de laatste vijftig jaar, is een aversie ontstaan tegen morele oordelen. Vooral, zou ik zeggen, tegen negatieve morele oordelen. Dat hangt sterk samen met het idee dat morele oordelen slechts iets zeggen over degene die het oordeel velt, en niet over de werkelijkheid. De religies hebben allemaal altijd volgehouden dat morele oordelen ook iets over de werkelijkheid zeggen en dat doen zij op basis van hele goede argumenten.

Jack Lewis, ik ben een fan van zijn manier van argumenteren, betoogt bijvoorbeeld overtuigend dat morele oordelen buiten de traditionele moraal om niet mogelijk zijn. Ik ben dus in die zin streng dat ik mijzelf strenge morele wetten opleg, zodat ik over mezelf een positief oordeel vellen kan. Dat laatste noemt men ook wel autonomie: je houdt je niet aan een strenge moraal omdat anderen deze opleggen, maar omdat je jezelf deze wetten oplegt. Tegenwoordig wordt met autonomie vooral bedoeld dat anderen je geen regels opleggen, maar betekent het niets meer over het opleggen van regels aan jezelf. Ik deel niet in die opvatting.

In november deed ik een tweetal gastlessen levensbeschouwing, onder de titel ‘Vraag het de christen. Ik zet de vragen en mijn antwoorden in stukken online, meestal één vraag en antwoord per keer. Deze korte stukjes laten iets zien van mijn gedachten als leek over deze onderwerpen. Alle stukken kan je hier vinden.

Door Evert te Winkel

Initiatiefnemer van Vrijzinnig Evangelisch. Ooit een wat zurige bijna-ex-evangelische, inmiddels opbouwend-kritisch evangelisch. Probeert aardiger te zijn.